زمان مورد نیاز برای مطالعه 3 دقیقه

دانشمندان چینی می‌گویند موفق به کشف یک ماده معدنی در خاک کره ماه شده‌اند که ۴۱ درصد جرم آن را آب تشکیل می‌دهد. دانشمندان چینی در پیشرفتی بزرگ در جهت تعیین امکان حیات در ماه ادعا کردند که برای اولین بار مولکول‌های آب را در خاک ماه کشف کرده‌اند.

آنها می‌گویند یک ماده معدنی هیدراته غنی شده با آب را در نمونه‌های خاک ماه یافته‌اند که توسط ماموریت چانگ‌ای-۵ (Chang'e-۵) چین در سال ۲۰۲۰ به زمین آورده شده است.

دانشمندان مؤسسه فیزیک آکادمی علوم چین (CAS) که این پژوهش را انجام داده‌اند، می‌گویند این کریستال (بلور) معدنی ناشناس به نام «کانی ناشناخته قمری» (ULM-۱) نام‌گذاری شده و سرشار از مولکول‌های آب و آمونیاک است.

کانی ناشناخته قمری

دانشمندان چینی می‌گویند کانی ناشناخته قمری (ULM-۱) که در سطح ماه یافت می‌شود، یک ماده معدنی غنی از آب و آمونیوم است. طبق تحقیقات، فرمول مولکولی این ماده معدنی شامل شش آب کریستالی است که مولکول‌های آب تا ۴۱ درصد از جرم آن را تشکیل می‌دهند.

ساختار و ترکیب این کانی بسیار شبیه به ماده‌ای موسوم به نووگربل‌نوویت (novograblenovite) است که یک کانی فومارول زمینی است که از واکنش بازالت داغ با گازهای آتشفشانی غنی از آب و کارنالیت (یک کانی تبخیری زمینی) تشکیل شده است.

دانشمندان چینی می‌گویند: ما اثر آلودگی زمینی یا اگزوز موشک را به عنوان منشأ این هیدرات بر اساس ترکیبات شیمیایی و ایزوتوپی و شرایط تشکیل آن رد می‌کنیم. حضور آمونیوم نشان‌دهنده تاریخ پیچیده‌تر گاززدایی ماه است و پتانسیل آن را به عنوان منبعی برای سکونت در ماه برجسته می‌کند.

دانشمندان چینی افزودند: یافته‌های ما همچنین نشان می‌دهد که مولکول‌های آب می‌توانند در آن نواحی که نور خورشید می‌تابد، به ‌عنوان نمک‌های هیدراته باقی بمانند و محدودیت‌های مهمی را برای فوگاسیته آب و بخار آمونیاک در گازهای آتشفشانی ماه ایجاد کنند.

«ماه خشک» به تاریخ پیوست

هنگامی که مأموریت آپولو از سوی ایالات متحده برای اولین بار انسان‌ها را در دهه ۱۹۶۰ میلادی به کره ماه برد، محققان این فرصت را داشتند که سطح ماه را مستقیماً برای کشف نشانه‌هایی از آب کاوش کنند. تجزیه و تحلیل اولیه نمونه‌های خاک توسط آنها ناامیدکننده بود و به مفهوم غالب «ماه خشک» منجر شد. بنابراین وجود آب در ماه برای چندین دهه مورد توجه جدی قرار نگرفت.

بر اساس مقاله‌ای که در مجله Nature Astronomy منتشر شده، پیشرفت‌های فناوری مانند روش‌های میکروآنالیز و سنجش از دور اخیراً مفهوم ماه خشک را به چالش کشیده است.

در سال ۲۰۰۹ فضاپیمای چاندرایان-۱ (Chandrayaan-۱) متعلق به سازمان تحقیقات فضایی هند نشانه‌هایی از مواد معدنی هیدراته مانند مولکول‌های اکسیژن و هیدروژن را در مناطق زیر نور خورشید ماه شناسایی کرد.

در سال ۲۰۲۰ نیز ناسا از کشف آب در سطح زیر نور خورشید ماه خبر داد. این کشف بر اساس داده‌های رصدخانه استراتوسفری هوابرد برای نجوم فروسرخ حاصل شد که مولکول‌های آب را در دهانه کلاویوس (Clavius) شناسایی کرد. دهانه کلاویوس یکی از بزرگترین دهانه‌های قابل مشاهده از زمین در نیم‌کره جنوبی ماه است.

با این حال، عدم وجود نمونه‌های برگشتی از ماه از عرض جغرافیایی بالا و مناطق قطبی این قمر به این معنی بود که منشأ و شکل شیمیایی واقعی هیدروژن قمری مشخص نشد.

تیم دانشمندان سیاره‌شناس از دانشگاه هاوایی شواهد قطعی برای ذخایر یخ‌آب در ماه را در سال ۲۰۱۸ کشف کردند. با این حال در مصاحبه‌ای توضیح دادند که آژانس‌های فضایی باید بر چندین مانع بزرگ غلبه کنند تا از منابع عظیم آب در ماه استفاده کنند.

آنها توضیح دادند که اهمیت تشکیل آب در ماه فراتر از تایید وجود آبی است که می‌تواند برای زیستگاه‌های آینده استفاده شود، چرا که آب یکی از معدود اجزای تشکیل دهنده سطح ماه است که ممکن است فرآیندهای شکل‌گیری و تکامل ماه را در خود ثبت کرده باشد. این پژوهش در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.