در سرتاسر سوئیس، مخفیگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی بسیاری وجود دارد که به دقّت با محیط طبیعی اطراف آن ترکیب شده‌اند.

سوئیس یک کشور بی‌طرف از نظر سیاسی است و در عین حال دارای یک ارتش قوی است. در سرتاسر آلپ‌های سوئیس، مخفیگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی وجود دارد که به دقّت با محیط طبیعی اطراف آن ترکیب شده‌اند و برخی از آن‌ها به شکل سنگ‌های عظیم و برخی در قالب ویلا و کاخ‌های دنج یا اصطبل‌هایی استتار شده‌اند که ممکن است در مواقع اضطراری باز شود؛ توپخانه‌های سنگین یا مسلسل‌هایی در آن‌ها جاسازی شده که می‌توانند هر نظامی را که به آن‌ها نزدیک می‌شود منفجر و منهدم کنند.

سوئیسی‌ها همچنین غار‌های بزرگ و گسترده‌ای را به عنوان پناهگاه‌هایی در سمت کوه به کار گرفتند تا به عنوان پایگاه‌های هوایی ویژه با گاراژ برای هواپیما‌ها عمل کنند و هر پل بزرگ، تونل، جاده و راه آهن به گونه‌ای ساخته شده است که در صورت لزوم ممکن است عمداً فروبپاشند تا در مواقع جنگ، ارتش‌های دشمن را دور نگه دارند و جاده‌ها نیز می‌توانند با برداشته شدن سریع موانع بین خطوط، به باند پرواز تبدیل شوند.


هر خانه در سوئیس دارای سرپناه‌هایی است که در برابر انفجار‌های هسته‌ای مصون هستند و همچنین در مؤسسات و بیمارستان‌ها و همچنین نزدیک به ۳۰۰ هزار پناهگاه و ۵۱۰۰ پناهگاه عمومی وجود دارد که در صورت لزوم می‌تواند همه ساکنان سوئیس را در خود جای دهد. سوئیس با ۲۰۰ هزار پرسنل نظامی فعال و ۳.۶ میلیون سرباز ذخیره - هر شهروند زیر ۳۴ سال (در بعضی موارد زیر ۵۰ سال) یک سرباز ذخیره حساب می‌شود - بزرگترین ارتش دنیا را دارد و همه سربازان نیز مجاز به گرفتن سلاح‌هایی هستند که به طور ویژه به‌آن‌ها اختصاص داده شده و آن‌ها را به خانه‌های خود می‌برند، بنابراین اگر کسی فکر تهاجم به سوئیس به سرش بزند، با یک ملّت تا بن دندان مسلح مواجه خواهد شد.

یک نویسنده نیویورکی به نام جان‌مک‌وی در سال ۱۹۸۴ میلادی در کتاب خود La Place de la Concorde Suisse به نقل از یک افسر سوئیسی نوشت: سوئیس ارتش ندارد، زیرا همه سوئیس یک ارتش است.

در واقع، ارتش غیر نظامی قدرتمند در سوئیس به حفظ بی‌طرفی این کشور و جلوگیری از حمله کشور‌های همسایه به سرزمین سوئیس کمک کرده و این کشور به مدّت ۲۰۰ سال درگیر هیچ تنش و جنگ نظامی نبوده است.

پناهگاه‌سازی از کوه‌های آلپ سوئیس از دهه هشتاد قرن نوزدهم آغاز شد و در طول جنگ جهانی و دوباره در دوره جنگ سرد تشدید و نوسازی شد، اما امروز به عنوان کشوری بی‌طرف و بدون تهدید مستقیم در مرز‌های خود، اکثر این پناهگاه‌ها خالی شده‌اند و بسیاری از آن‌ها در وضعیت نامناسبی قرار گرفته و برخی از آن‌ها به پناهگاه‌های بی‌خانمان‌ها و برخی دیگر به مراکز توریستی مانند موزه‌ها و هتل‌ها تبدیل شده‌اند.


ترکیب هنر و محیط‌طبیعی برای ساخت سازه های نظامی

دولت سوئیس موضوع تعطیلی پناهگاه‌ها را در نظر گرفته است، اما هزینه متوقف کردن خدمات که در حدود یک میلیارد دلار تخمین زده شده بسیار بیشتر از هزینه‌ی سالانه نگهداری آن است. در حالی که موضوع بستن یا نگهداری این سازه‌های نظامی در سوئیس هنوز در حال بحث است احتمالاً این پناهگاه‌ها همچنان در جای خود باقی بمانند، زیرا همچنان از آن‌ها به عنوان پناهگاه‌هایی برای عواقب ناشی از بروز فجایع هسته‌ای استفاده می‌شوند و به عبارت دیگر: بی طرف بودن سوئیس تضمینی در برابر فعالیت‌های رادیواکتیو نیست.


مخفیگا‌ه‌نظامی شبیه یک‌خانه معمولی

در سال ۱۹۷۸ قانونی به تصویب رسید که تمام ساختمان‌های تازه‌ساخت را ملزم می‌کند تا یک پناهگاه در برابر فجایع هسته‌ای را در ساختار خود بگنجانند و اگر خانواده‌ای از این امر سرباز بزند، باید هزینه محل اجتماع خانواده خود را در یکی از پناهگاه‌های عمومی کشور بپردازد. سوئیس تنها کشوری در جهان است که پناهگاه‌هایی برای تمام ۸ میلیون تن جمعیت خود دارد.