سیاره گازی (gas planet) سیاره‌ای است که عمدتا از گازهایی مثل هیدروژن تشکیل شده‌ است و به همین علت به آن‌ سیاره گازی می‌گویند. ضمنا چون سیارات گازی از سیارات سنگی منظومه شمسی بزرگترند، به غول‌های گازی (gas giant) نیز معروف هستند. «مشتری» و «زحل» و «اورانوس» و «نپتون» چهار سیاره گازی یا غول گازی منظومه شمسی هستند. سیاره‌های گازی یا غول‌های گازی، سیارات بزرگی در منظومه شمسی هستند که جرم آن‌ها بیش از ۱۰ برابر جرم زمین است. سیارات گازی را سیاره‌های بیرونی یا سیارات ناحیه بیرونی‌تر منظومه شمسی نیز می‌گویند، زیرا همه سیارات گازی در مقایسه با سیارات سنگی منظومه شمسی، از خورشید دورترند. مشتری و زحل به ترتیب، بزرگترین سیاره‌های گازی منظومه شمسی هستند. اورانوس و نپتون از آن‌ها کوچکترند و چون از خورشید دورترند، سطح منجمدی دارند و لذا به آن‌ها سیارات یخی یا غول‌های یخی نیز ‌می‌گویند.

سیارات یخی (غول‌های یخی) منظومه شمسی

از چهار سیاره گازی منظومه شمسی، دو سیاره اورانوس و نپتون را سیاره یخی یا سیاره منجمد نیز نامیده‌اند. سیاره یخی یا غول یخی سیاره‌ای است که جرم آن حداقل ۱۰ برابر جرم زمین است و اکثر جرم آن را یخ تشکیل داده است. سیارات یخی هنگام آفرینش از عناصر فرّار سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم (عمدتا آب) منجمد پدیده آمده‌اند. دو سیاره اورانوس و نپتون را سیاره یخی یا گاهی غول یخی می‌نامند، زیرا حاوی مقادیر بسیاری از این عناصر فرار هستند. ستاره‌شناسان همچنین دریافته‌اند که ممکن است برخی از سیارات فراخورشیدی نیز سیاره غول یخی باشند.

مشخصات و اطلاعات بیشتر درباره سیارات گازی منظومه شمسی

*با اینکه سیاره‌های گازی عمدتا از گازهایی مثل هیدروژن تشکیل شده‌اند، اما مقادیر کمی مواد سنگی نیز دارند که عمدتا در هسته‌شان است.
*هر چهار سیاره گازی منظومه شمسی از خورشید دورتر و هر چهار سیاره سنگی منظومه شمسی به خورشید نزدیکترند. لذا گردش سیارات گازی به دور خورشید (حرکت انتقالی آن‌ها) بیشتر طول می‌کشد. نتیجتاً سال‌ها در سیارات گازی طولانی‌ترند، زیرا هرچه سیاره از خورشید دورتر باشد، گردش آن به دور خورشید بیشتر طول می‌کشد.
*چگالی سیارات گازی از چگالی سیارات سنگی منظومه شمسی کمتر است.
*سیارات گازی تماماً از گاز آفریده نشده‌اند. زیر اتمسفر سنگین مشتری و زحل لایه‌هایی از مولکول هیدروژن و نیز هیدروژن فلزی مایع است.
*اورانوس روی هسته سنگی جامد خود لایه‌ای یخی دارد و اتمسفر آن نیز گازی است. هسته نپتون نیز سنگی است اما گوشته آن را اقیانوسی از آب آمونیاک پوشانده است.
*لایه‌های هیدروژن فلزی مشتری و زحل رسانای الکتریکی هستند.
*هسته‌ سیارات گازی در اثر فشارهای بسیار زیاد در هم شکسته و بسیار داغ است. دمای هسته سیارات گازی تا ۲۰,۰۰۰ درجه کلوین است. دمای هسته سیاره یخی اورانوس ۵,۰۰۰ کلوین و دمای هسته سیاره یخی نپتون ۵,۴۰۰ کلوین است.
*دور هزاران ستاره دیگر کهکشان راه شیری نیز سیاره‌های گازی بزرگی کشف شده است.

سیاره‌های گازی منظومه شمسی

-مشتری
-زحل  
-اورانوس
-نپتون

نپتون کوچکترین سیاره گازی و مشتری بزرگترین سیاره گازی منظومه شمسی است.

---

• bita
• 10:20 1401-7-25
• 332
• 0